niedziela, 19 kwietnia 2009

Dlaczego miejsce czołowego twórcy polskiego oświecenia przyznajemy Ignacemu Krasickiemu?



Był to twórca wszechstronny, który walczył piórem o reformy kraju, o moralność społeczną, wreszcie nie tylko działalnościąże pozycją swojego stanowiska oraz aktywnością w życiu publicznym, dał wyraz patriotyzmowi i trosce o kraj. Był wszak książę biskup warmiński - współpracownik króla Stanisława Augusta Poniatowskiego - współzałożycielem Monitora, autorem bajek, satyr, pierwszej nowozytnej powieści, poematów heroikomicznych. Mozna go nawet nazwać osobowością renesansową.

Kilka słów o zyciu i osobowości Ignacego Krasickiego:

Nie chciał zbytnio mieszać się w twardą politykę, ale potrafił obserwować swoją współczesność i ostro wytknąć wady, wyśmiać pewne postawy. A był kimś w swojej epoce, nie tylko dostojnikiem kościelnym i przyjacielem królów - był autorytetem intelektualnym. Pochodził z rodziny wielodzietnej, dlatego najlepszym rozwiązaniem edukacji i przyszłości była w jego przypadku kariera duchownego. Przy pomocy protektorów i własnych talentów osiągnął wszechstronne wykształcenie. Był zdaje się tak zwaną dusza towarzystwa, lubiany przez damy, pełen wdzięku i dowcipu - po prostu ówczesny elegant.

Uwielbiały go damy, co z kolei wytykali mu (zapewne zazdrośni!) satyrycy:

,, Ten nowomodny galant mszy nigdy nie miewa
Ale tylko z damami sursum corda śpiewa''

Przy całej swojej inteligencji, wielkich talentach twórczych i popularności Ignacy Krasicki nie umiał radzić sobie z pieniędzmi. Nie potrafił rządzić finanasami, przez całe życie miał z nimi kłopoty. Miał tez powazne wydatki, uwielbiał bowiem cenne precjoza, piękne wykończenia wnętrz, egzotyczne rośliny w ogrodach i niezwykłe przysmaki na stole. Wszystko to musiało kosztować. Pasowało jednakże do ,,ulubieńca epoki'', którym niewątpliwie był Ignacy Krasicki, podpisujący się kryptonimem XBW (książę biskup warmiński). Związany był równiez z dworem, przyjaźnił się tez z królem, choć uczucia ich ochłodły po konfederacji barskiej, z którą Krasicki sympatyzował. Miał też książę biskup swoje problemy, było podobno nawet bliski samobójstwa. Na szczęście nie doszło do tragedii - i największe dzieła Krasickiego powstały między pierwszym a trzecim rozbiorem Polski. Po roku 1795 Krasicki milknie. Wielu badaczy po dziś dzień pyta dlaczego. Dlaczego ten wielki umysł i autorytet swoich czasów w żaden sposób nie zareagował twórczością na tragedię ojczyny? Niektórzy bardzo to krytykują, zwłaszcza ze po rozbiorach Krasicki będzie przyjaźnić się z królem pruskim i bywać na jego dworze.. Inni bronią Krasickiego, traktując owo milczenie jako wyraz rezygnacji i poczucia, iż nic już nie można zrobić. Zmarł Ignacy Krasicki w Berlinie, w 1801 roku.

3 komentarze:

  1. Niesamowite, Krasicki był człowiekiem. Takim całkiem normalnym.

    Z tym autorytem intelektualnym i pretensjami do pozycji autorytetu moralnego prawda, ale chyba męczy się nim do dziś dzieciaki przede wszystkim dlatego, że pisał składnie-ładnie.

    W to chciałbym wierzyć.

    OdpowiedzUsuń
  2. a jak tu się nie poddawać, skoro dookoła wszystko się wali? i wcale nie dziwi mnie to sympatyzowanie z królem pruskim - filozofem, kompozytorem, pisarzem etc etc. poza tym, po I rozbiorze jego diecezję wcielono do Prus..

    jestem jednym z tych męczonych dzieciaków. a tu się okazuje, że nobliwy Ignacy był rozrzutny. do tego duchowny - elegancik, zabawiający na przyjęciach damy z towarzystwa. ten kontekst sprawia, że jego składna-ładna twórczość nabiera innego kolorytu, zyskuje na "charakterze".

    OdpowiedzUsuń
  3. bardzo mi się ta notka przydała, pozdrawiam. ;-)

    OdpowiedzUsuń